غده ی تیروئید
در قسمت پایینی گردن جای دارد و یکی از فعا لیتهای عمده آن نگهداری ید در بدن است . اعمال این غده عبارتند از : ا لف : کنترل سوخت و ساز بدن . ب : حفظ سلامت پو ست . ج : اثر بر تحریک پذیری سیستم عصبی . د : همکاری با دیگر غدد درون ریز جهت نگهداری تعادل هورمونی بدن . ح : کنترل رشد بدن و تکامل ذ هنی در خرد سا لی و انباشتن ید در بدن ترشح بیش از حد هورمونهای تیروئید ، بیماریی بنام تیروئید سمی ایجاد می کند که عموما" با بزرگی غده تیروئید ( گواتر ) همراه است . علائم این بیماری شامل بیرون زدگی کره ی چشم ، تندی نبض ، افزایش تعریق و حالات عصبی می باشد . اگر چه فرد دراین حا ل به قدر کافی غذا می خورد ، اما بعلت افزایش سرعت سوخت و ساز غا لبا" لاغر است . به دلیل اثرات ترشح بیش از حد هورمونهای این غده برروی سایر غدد درون ریز بدن ، اختلالاتی درسیکل ماهیانه پدیدار میگردد . کم کاری این غده در بزرگسالان و کودکان عواقب متفاوتی در بر دارد . در بزرگسالان این حا لت درست بر عکس پر کاری تیروئید شامل تمایل به افزایش وزن ، خشکی و کلفتی پوست و کم پشت شدن موها ا ست . با کاهش سرعت سوخت و سازاشکا لاتی در گرم نگه داشتن بدن رخ می دهد . در دوران کودکی کم کاری تیروئید ( کرتینیسم ) موجبات عقب ماندگی ، رشد و عدم تکامل ذهنی کودک را فراهم می آ ورد .
غده ی پارا تیروئید
چهار غده ی پارا تیروئید ، هر کدام به اندازه ی یک نخود در پشت هر یک از چهار گوشه ی غده ی تیروئید پنها نند ، هورمون مترشحه از این غدد پارا تورمون نام دارد که متا بولیسم کلسیم در بدن را کنترل می نماید . کمی ترشح این هورمون منجر به حالتی به نام تتانی tetany (حملات تشنجی همراه با گرفتگی عضلات ) می شود . در این حال بدن قادر به بسیج و مصرف کلسیم موجود در بدن نیست و بنا برا ین محتوی کلسیم خون در حد پایینی قرار دارد . علائم این بیماری شامل اسپا سم عضلانی و افزایش تحرک پذیری سیستم عصبی است ترشح بیش از حد پا راتورمون با بالا بردن کلسیم خون منجر به ا لتهاب پوک کننده ی استخوان همراه با تشکیل کیست ها و پیدایش ندولهای فیبری روی استخوانهای مبتلا می شود .
غده ی تیموس
تیموس در قفسه ی سینه در پشت جنا غ سینه و در جلوی قلب قرار دارد . این غده عمدتا" از بافت همبند تشکیل یافته و در تولید لنفوسیتها شرکت دارد . تیموس در هنگام تولد غده ای است کاملا" بزرگ که تا سن بلوغ همچنان به رشد خود ادامه میدهد و سپس شروع به تحلیل رفتن می نماید . تیموس سهم بسزا یی را در سیستم ا یمنی بدن ا یفا می کند . اینطور گفته میشود که بعضی از تمرینا ت یوگا ومراقبه های انرژیکی غده ی تیموس را فعال نگه داشته و از این راه به حفظ جوا نی و تقویت سیستم ایمنی کمک می کند .
طحا ل
طحال در طرف چپ بدن ، در پشت آ خرین دنده ها قرار دارد .طحال یک غده ی درون ریز
نیست و ترشحات داخلی چندان مهمی نیز ندارد . بهتر است آ ن را بعنوان یک عضو لنفاوی به حساب آورد ، زیرا قسمت اعظم این غده از بافت لنفوئید تشکیل شده . اعمال اصلی طحال عبارتند از : تخریب گلبولهای قرمز پیر و از کار افتاده ی خون ، تولید بعضی از پاد تن ها ودفاع از بدن در برابر عفونت ،تدارک بعضی از لنفوسیتها در خون و گاه تخریب پلاکتها.ازنقطه نظر پزشکی وجود طحال برای حیات ضروری نیست و بدون ایجاد کوچکترین آسیب دائمی و خدشه دار کردن سلامت بدن میتوان آ ن را با عمل جراحی خارج نمود .